به گزارش كار و درآمد به نقل از ایسنا، با وجود آنكه عملكرد آخوندی انتقادهایی به همراه داشت كه البته به نظر می رسد بسیاری از آنها به بهانه جویی های سیاسی مرتبط باشد، اما در نهایت آنچه اتفاق افتاد ثبت آمارهایی دقیق از بهبود شرایط در حوزه راه و شهرسازی ایران بود كه می تواند در آینده گره گشای بسیاری از امكانات زیرساختی ایران باشد.
در نامه ای كه رییس جمهوری به رییس مجلس شورای اسلامی برای معرفی كابینه دولت دوازدهم ارائه كرد، باز هم نام عباس آخوندی به عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی مطرح شده و به نظر می رسد رییس ستادی ترین وزارتخانه اقتصادی دولت قصد دارد برای چهار سال دیگر در سمت خود باقی بماند.
به دنبال معرفی رسمی آخوندی از سوی روحانی برای سمت جدید در كابینه این مقام مسوول برنامه خود برای وزارت راه و شهرسازی در دولت دوازدهم را ارائه كرده كه در كنار بررسی وضعیت این وزارتخانه در سال ۱۳۹۲ مصادف با آغاز به كار دولت دوازدهم شرایط امروز این بخش در پایان این دولت را تشریح كرده و نگاهی كلان به برنامه های آینده راه و شهرسازی ایران داشته است.
آخوندی در ابتدای این برنامه به سوابق علمی و اجرایی خود اشاره كرده است. وی كه دكترای اقتصاد سیاسی خود را در دانشگاهی در لندن دریافت كرده سابقه حضور به عنوان هیات در چند دانشگاه معتبر ایران را دارد و در كنار تالیف كتاب و مقالات گسترده در حوزه مهندسی عمران و اقتصاد سیاسی تدریس در مسائل كلان اقتصادی را نیز در سابقه خود جای داده است.
در سوابق اجرایی نیز آخوندی از ابتدای انقلاب كار خود را در سمت های مختلف آغاز كرده و از دهه سوم زندگی خود به عنوان وزیر در چند دولت مشغول به كار شده كه آخرین تجربه مربوط به این حوزه به وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم باز می گردد. در كنار آن سمت هایی مانند اولویت در شورای رقابت، عضویت در شورای مركزی نظام مهندسی ساختمان، قائم مقامی مدیرعاملی صداوسیما، عضویت در شورای پول و اعتبار، ریاست بنیاد مسكن، معاونت سیاسی وزیر كشور وعضویت در شورای مركزی جهاد سازندگی اصلی ترین سمت های اجرایی وزیر راه و شهرسازی را تشكیل می دهد.
در ادامه این برنامه آخوندی به تبیین وضعیت حوزه راه و شهرسازی در زمان آغاز به كار دولت یازدهم پرداخته است. طبق آمارهای ارائه شده در برنامه پیشنهادی وزیر راه و شهرسازی، وضعیت زیرساختی جاده های ایران در سال ۱۳۹۲ به ۱۳۹ هزار كیلومتر جاده منجر شده كه ۲۲۰۰ كیلومتر آزادراه، ۱۴ هزار كیلومتر بزرگراه، ۲۱ هزار كیلومتر راه اصلی و ۱۰۱ هزار كیلومتر راه روستایی آسفالته را شامل می شود.
در كنار آن در سال ۱۳۹۲ ایران ۱۳ هزار و ۲۰۰ كیلومتر راه آهن داشته كه از این میان ۱۰ هزار كیلومتر خطوط اصلی و ۲۸۰۰ كیلومتر خط فرعی بوده است.
وضعیت ناوگان جاده ای ایران نیز در حوزه باری میانگین سنی بیش از ۱۷ و در ناوگان مسافری میانگین سنی بیش از ۱۶ سال داشته است. در حوزه ناوگان ریلی نیز ۸۲۱ دستگاه لوكوموتیو، ۲۲ هزار دستگاه واگن باری و ۲۱۶۰ دستگاه واگن مسافری فعال بودند و در ناوگان هوایی كشور نیز تنها ۱۴۷ فروند هواپیما با حدود ۲۲ هزار صندلی ثبت شده كار خود را ادامه می دادند.
در حوزه دریایی طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی ظرفیت اسمی بنادر ایران ۱۹۰ میلیون تن، ظرفیت كانتینری ۴.۶ میلیون TEU و ظرفیت جابه جایی مسافر ۱۶ میلیون نفر بوده است. در این سال یكی از اصلی ترین محورهای كاری این وزارتخانه را طرح مسكن مهر به وجود می آورده از این رو آخوندی در تشریح وضعیت بخش مسكن در سال ۱۳۹۲ مسكن مهر را به عنوان اصلی ترین محور قرار داده است.
از سال ۱۳۸۶ این طرح با هدف ساخت ۱.۵ واحد مسكونی برای شهروندان فاقد مسكن طراحی شد كه تعهد ساخت آن تا ابتدای دولت یازدهم به بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزار واحد رسید.
طبق اعلام آخوندی با حمایت دولت و پرداخت تسهیلات بانكی ارزان قیمت توسط اشخاص حقیقی و حقوقی بنا شد برنامه مسكن مهر به پیش برود اما در پایان دولت دهم تنها حدود یك میلیون واحد معادل ۴۵ درصد از این پروژه تكمیل و افتتاح شدند. جانمایی مناسب، ضعف در پاره ای از موارد، عدم برخورداری از خدمات زیربنایی مناسب همچون آب، برق، گاز و فاضلاب، انتقال پول پرقدرت در تامین مالی و محدودیت منابع مالی بخشی از مشكلاتی بود كه مسكن مهر برای دولت یازدهم به ارمغان آورد.
در كنار آن نیاز به برطرف كردن معضل زندگی ۱۹ میلیون نفر بد مسكن، نبود طرح مشخص برای خانه دار شدن خانه اولی ها و عدم تناسب راهكار طرح مسكن مهر با تقاضای حاشیه نشینان بخش دیگری از شرایط سخت پیشروی دولت در ماه های ابتدایی آغاز به كار خود را به وجود می آورد.
آخوندی پس از تشریح وضعیت تحویل گرفته شده از سوی دولت یازدهم به بررسی اصلی ترین اقدامات صورت گرفته در این دولت پرداخته و انتشار طرح جامع حمل و نقل كشور و تدوین استراتژی های توسعه بخش حمل و نقل در كلیه شغوق شامل بین شهری و اتصال به درون شهری را اصلی ترین محور در نظر گرفته شده در این اقدامات قرار داده است.
احداث و تكمیل ۶۵۸۰ كیلومتر زیرساخت جاده ای شامل ۱۹۸ كیلومتر آزادراه بیش از ۲۴۰۰ كیلومتر بزرگراه و بیش از ۳۹۰۰ كیلومتر راه اصلی یكی از محورهای كاری وزارت راه و شهرسازی در طول چهار سال گذشته بوده است. به دنبال این اقدامات افزایش ۱۷ درصدی راه های كشور در قیاس با سال ۱۳۹۲ یكی از اصلی ترین نتایج واضح كاری دولت در طول سال های گذشته را به وجود می آورد.
در حوزه راه آهن نیز اتصال پنج مركز استان همدان، كرمانشاه، تبریز، ارومیه و رشت به شبكه ریلی كشور كه تاكنون كار همدان و كرمانشاه به طول ۲۹۰ كیلومتر تكمیل شده و مابقی به طول ۳۶۱ كیلومتر ظرف ماه های آتی تكمیل خواهد شد اصلی ترین كار وزارت راه و شهرسازی در این حوزه به شمار می رود. در كنار آن بهسازی ۸۰۰ كیلومتر، بازسازی ۶۰۰ كیلومتر و احداث خط دوم و سوم به طول ۸۷۸ كیلومتر به ارزش بیش از ۲۹۸۰ میلیارد تومان دیگر اقدامات صورت گرفته در حوزه ریل را به وجود می آورد.
افزایش ۱۴ درصدی ظرفیت اسمی بنادر ایران در قیاس با سال ۱۳۹۲، افزایش ۲۰ درصدی ظرفیت كانتینری بنادر ایران در قیاس با همان سال و پیگیری طرح توسعه بنادر مهمی مانند چابهار با افزایش ظرفیت شش میلیون تنی محورهای اصلی اقدامات این وزارتخانه در چهار ساله دولت یازدهم در حوزه دریایی را شامل می شود. در كنار آن پیگیری طرح های زیربنایی مانند توسعه و تكمیل ۲۸ فرودگاه، افزایش تعداد واگن های باری، نوسازی ناوگان جاده ای، خرید و ورود هواپیماهای نو از ایرباس و ATR و عقد قرارداد با شركت بوئینگ برای خرید جمعا ۲۰۰ فروند هواپیما با ارزش تقریبی ۳۳ میلیارد دلار، افزایش سهم ترانزیت ریلی، افزایش ترانزیت كالاهای غیرنفتی، افزایش ۱۱۴ درصدی پروازهای ترانزیتی، افزایش ۵۰ درصدی صدور و تمدید گواهی نامه های قانونی محصولات مرتبط، انجام مطالعات مكان یابی مراكز لجستیك، طرح تشكیل صندوق توسعه حمل و نقل، اصلاح قانون مشاركت و آیین نامه های اجرایی، هوشمند سازی شبكه راه های شریانی و طراحی و پیاده سازی سامانه های جامع حوادث اصلی ترین اقدامات این وزارتخانه در بخش های مختلف حمل و نقل را شامل می شود.
در كنار آن اجرای سامانه حقوق شهروندی، افتتاح ۸۲۵ هزار واحد مسكن مهر، افزایش سقف كلی تسهیلات بانكی این مسكن، افزایش مدت زمان بازپرداخت اقساط، افزایش سقف فردی تسهیلات و تثبیت نرخ های مسكن مهر اصلی ترین بخش اقدامات وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسكن مهر را به وجود می آورد.
در كنار آن در اولویت قرار دادن خانه اولی ها و ساكنان بافت های فرسوده، ظرفیت سازی نهادهای مالی در بازار سرمایه، تدوین و تصویب برنامه مسكن كم درآمد، ساماندهی سكونتگاه های غیررسمی و نوسازی مسكن روستایی اصلی ترین محور اقدامات صورت گرفته در حوزه مسكن به شمار می رود.
در شاخص های عملكردی نیز امروز طول جاده های ایران به بیش از ۱۴۸ هزار كیلومتر، طول خطوط ریلی ایران به بیش از ۱۳ هزار و ۷۰۰ كیلومتر، تعداد واگن مسافری ریلی به ۲۱۶۰ دستگاه، تعداد هواپیماهای فعال ناوگان به ۱۸۰ فروند ظرفیت اسمی بنادر به ۲۱۷ میلیون، تعداد پروازهای ترانزیتی به ۳۸۲ هزار پرواز و تعداد ایستگاه های هواشناسی به بیش از ۴۹۰۰ دستگاه افزایش یافته است.
وزیر راه و شهرسازی در بخش نگاه خود به آینده ابتدا اصلی ترین چالش های پیش روی این وزارتخانه را مدنظر قرار داده است. در این چارچوب ضعف رویكرد بین المللی بعضی از مدیران دولتی، ضعف رویكرد بازرگانی حمل و نقل، چند نرخی بودن سوخت، خودرومحور بودن نظام حمل و نقل، چالش ایمنی، چالش در تامین مالی، وجود موانع ساختاری در حمایت از بخش خصوصی، تداوم قیمت گذاری دولتی، بی انضباطی در مدیریت شهری، تنگنای مالی دولت در تامین هزینه مسكن اقشار كم درآمد و چالش های ادامه دار مسكن مهر اصلی ترین مشكلاتی هستند كه دولت و وزارت راه و شهرسازی بعدی باید با آنها دست و پنجه نرم كند.
وزیر راه و شهرسازی بعد از تشریح این برنامه با استفاده از استراتژی های كلان این وزارتخانه مانند توسعه یكپارچه شبكه حمل و نقل در قالب ۱۰ كریدور، افزایش سهم حمل و نقل عمومی، تامین منابع مالی پایدار، بازخوانی موافقت های بین المللیف افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی، رفع موانع و ارتقاء قابلیت زیست پذیری شهرها و توسعه و اعتلا مهندسی ساختمان اعلام كرده كه برنامه های گسترده ای برای آینده این حوزه در نظر خواهد داشت.
اصلی ترین برنامه های اعلام شده از سوی آخوندی به افزایش سهم ترانزیت ایران در سیستم حمل و نقل منطقه، بهبود فرآیند جابه جایی بین مرزی در حوزه بار و گردشگری، تشویق برقراری خطوط دریایی، هوایی، زمینی و ریلی در حوزه ایران و جهان اسلام، تسهیل دسترسی آزاد به شهروندان به اطلاعات حوزه راه، تكمیل زیرساخت ها و افزایش طول خطوط اصلی ریلی، نوسازی و تكمیل سامانه های ارتباطی، تجهیز و توسعه امكانات بنادر، اجرای طرح جامع پارك های لجستیكی، ارتقاء رویكرد بازرگانی بخش خصوصی از طریق واگذاری مدیریت بنادر با آنها، جلب سرمایه گسترده ملی و بین المللی در فرودگاه امام و هفت فرودگاه دیگر، كاهش شدت مصرف سوخت، فراهم آوردن زمینه ی تولید مسكن مطابق برنامه ششم، توسعه مسكن روستایی، تكمیل واحدهای باقی مانده مسكن مهر واجد متقاضی و هماهنگی جهت احداث خدمات زیربنایی مورد نیاز این واحدها اصلی ترین بخش برنامه های اقتصادی این وزارتخانه در سال های آینده را به وجود خواهند آورد.
طبق برنامه ریزی های صورت گرفته مجلس شورای اسلامی از هفته آینده كار بررسی و صلاحیت وزرای پیشنهاد رییس جمهور برای دولت دوازدهم را آغاز خواهد كرد و در این چارچوب عباس آخوندی كه یك بار برای آغاز به كار دولت یازدهم و دوبار در طول جلسات استیضاح از مجالس فعلی و سابق رای اعتماد گرفته باید بار دیگر با ارائه برنامه هایی كه اصلی ترین شاخص ها تشریح شد شانس خود برای تداوم حضور در ساختمان شهید دادمان را آزمایش كند.